Kennismaking met Rein Pol én met zijn werk

In een driedaagse workshop hebben Masterstudenten kennisgemaakt met Rein Pol én met zijn werk. Het ging in de lessen niet alleen over zijn kunst maar ook over hoe hij het heeft gedaan, waar hij tegenaan liep, zijn succes en teleurstellingen. Natuurlijk werd er onder zijn leiding door de studenten geschilderd en samen met Rein Pol werd er ook een bezoek gebracht aan kunstenaar en oud-docent van de Klassieke Academie, Henk Helmantel. 

Links: ‘Sony, Apple en tomaten’ van Rein Pol. Rechts: een tijdens de workshop gemaakt werk van Karien Hillebrands

Rein Pol studeerde van 1971 tot 1976  in Groningen aan Academie Minerva. “Ik heb me in die periode vooral bekwaamd in het portret- en modelschilderen bij Matthijs Röling die in dezelfde tijd werkte aan zijn beroemde kastjes. Behalve in de basisklas had ik me eigenlijk nooit beziggehouden met het thema stilleven. Echter, in 1975, het jaar voorafgaand aan mijn eindexamen schilderde ik voor het eerst een doorwerkt stilleven getiteld: ‘Sony, Apple en tomaten’.”  Hij koos eigen(tijdse) spullen: zijn pick-up met op de draaitafel een van zijn lievelingsplaten van The Beatles. “Als je goed kijkt zie je dat de naald staat op het nummer Revolution. Ik had er kennelijk lol in om alles tot in detail uit te werken: de lp, het Apple-label, de knopjes en veel reflecties. Dat had ik bij Henk Helmantel gezien: veel spiegeling in zijn groene flessen. Zo ook bij mij: het witte kopje spiegelt verticaal en in het glas, de pot met tomaten herhaalt zich en als je goed kijkt zie je links mijn hand met penseel reflecteren in de kunststof stofkap. O ja, ook mijn gezicht zit ergens tussen de tomaten. Tot mijn verrassing ontdekte ik later dat bijna alles waar ik me in de loop der jaren mee bezighield, mijn manier van werken en kijken, m’n onderwerpkeuze, allemaal in dit stilleven aanwezig is. Zoals eenvoudige, monumentale, horizontale/verticale compositie, de aanlichting, fijnschilderen afwisselen met een losse toets, keuze voor ‘eigentijdse’, éigen objecten, gebruik van tekst/letters, thema’s als het zelfportret, vruchten, de natuur en vergankelijkheid (een  tomaat is al zacht, ingedeukt tegen het glas), in het witte kopje zit een scheur en er is een hoekje uit. En enige luchtigheid: Revolution, het gooien met tomaten. De titel van het werk vind ik meestal belangrijk.”

Naast een bezoek aan het huis en atelier van Rein Pol stond ook museum De Weem van Henk Helmantel op het programma

Masterstudent Karien Hillebrands was enthousiast over de lessen: “Rein Pol heeft een boeiende presentatie gehouden over zijn eigen werk met bijbehorende verhalen. Daarnaast konden we allerlei door hem meegebrachte boeken inzien. Ik heb geprobeerd naar aanleiding van twee eigen foto’s en vanuit herinnering en fantasie een beeld samen te stellen. Door Rein geïnspireerd om vanuit het hoofd te schilderen. Het werd een compositie met kippen in een berglandschap. Ik zocht naar een studie met in het achterhoofd de lessen die ik bij Robin en Stijn volg. Ook superleuk om in het atelier en huis van Rein Pol een kijkje te mogen nemen! Bezoek aan museum de Weem in Westeremden bij Henk Helmantel was ook zeer geslaagd. Ook hier een uitvoerig verhaal over eigen werk en werkwijze en de eigen kunstverzameling van het echtpaar Helmantel. Ik was onder de indruk van het werk van Kees Stoop! Ik ben fan, maar wist niet dat zijn werk zo dicht bij huis te zien was. En ik zag een werk van Floris Verster dat ik vorig jaar heb nageschilderd. Bijzonder dat het bij Helmantel in het echt hing! Bij binnenkomst in het donkere atelier, bleek er genoeg (noorder)licht te zijn om goed te kunnen schilderen. Dat ga ik meer doen: schilderen bij daglicht!”

Werk van Sacha van Aarde

Sacha van Aarde kijkt ook met plezier terug op de lessen. “Henk Helmantel is een enorm inspirerende kunstenaar en hij kon mooi vertellen over het verhaal achter zijn schilderijen. Rein Pol zijn ervaringen in de wereld van de kunst waren zeer waardevol, dat neem ik mee voor mijn eigen toekomstige weg in de kunst. Ik heb een stilleven geschilderd waarbij ik heb geoefend met de juiste kleuren die qua toon dicht bij elkaar liggen om een mooi resultaat te krijgen in de achtergrond met een paletmes. Ik hou van het schilderen van stillevens: in alle rust eindeloos het onderscheid in vloeiende kleurnuances tussen de lichste en de donkerste partij maken en het onderzoeken en bepalen van een interessante compositie. Ik hou van interieurstillevens, bloemen en een persoonlijk stilleven: voorwerpen die mij boeien en belangrijk zijn voor mij die ik dan kan schilderen en door ingrepen met bijvoorbeeld licht een heel sterke uitdrukking kan geven. De kers op de taart is dan het hooglicht of glimlichtje te schilderen, dat geeft dan een rijk en kostbaar effect op sommige onderwerpen. Ik hou van harmonie, sfeer, nostalgie en stofuitdrukking. Wat ik heel leuk vond om te horen is dat Rein over mijn schilderij zei dat het op de techniek en sfeer van Matthijs Röling leek. Een andere manier van werken die Rein mij leerde was om in de achtergrond met paletmes te werken in lagen van donker naar lichtere tonen.”

Cecilia Bouma aan het werk bij de Workshop Master van Rein Pol