Een echte eyeopener: glaceren kan ook leuk zijn!

Mirjam Ruesink aan het werk tijdens de workshop Glaceren

“Door de workshop is mijn haat-liefdeverhouding met glaceren wat minder haat en wat meer liefde geworden”, vertelt een lachende Mirjam Ruesink. “Ik weet het nu iets beter te beheersen en vooral in mijn kleine stilleven was ik verrast door het resultaat. Die gelaagdheid en doorzichtigheid is prachtig. En één glacislaag kan een enorm verschil uitmaken!”

Ook dit studiejaar vond de workshop Master Glaceren onder leiding van Keimpe van der Kooi weer plaats in de projectweek. Het glacis is simpel gezegd een doorzichtige, gekleurde laag verf die wordt aangebracht om de kleur iets te wijzigen, te verrijken, de toon te verdiepen, partijen te verbinden of de stofuitdrukking te verbeteren.
“Maandagochtend heeft Keimpe eerst van alles verteld over verschillende soorten verf, oplosmiddel en medium die te gebruiken zijn bij het glaceren en over hoe de oude meesters dit aanpakten. En over welke keuzes je moet nadenken bij het maken van een grisaille” vertelt Masterstudent Noah Remmelts. Een grisaille, of grauwschildering, is een schilderij waarin geen natuurlijke kleuren worden aangebracht maar alle mogelijke schakeringen van dezelfde kleur, meestal grijs of bruin. Noah: “Na de uitleg van Keimpe zijn we eigenlijk direct aan de slag gegaan. Zelf ben ik met vier verschillende werken bezig geweest in verschillende stadia. Zo had ik een werk meegenomen waarbij ik al meerdere lagen glacies had maar waarmee ik was vastgelopen. Samen met Keimpe heb ik het proces besproken en een oplossing bedacht voor de vervolgstappen.”

Masterstudent Noah Remmelts en haar werk

“Voordat ik de workshop Glaceren van Keimpe ging volgen, zag ik het nut van glaceren wel in, maar ik kon het niet zo goed toepassen. In Vakscholing 3 hadden we een paar lessen gelaagd schilderen gehad en toen vond ik het soms echt heel frustrerend om te doen. Daar ontdekte ik dat vooral dat glaceren op grote doeken en in portretten een techniek is die mij niet zo goed ligt. Ik schilder liever alles alla prima”, vertelt Mirjam.
Jesamine Totañes: “Zoals Keimpe zei, is de glacistechniek niet alleen een techniek die je moet behouden, je kunt alla prima schilderen, maar er zijn ook werken die gelaagd en geglaceerd moeten worden. Het is goed om beide te leren”. Ze was in het begin wel bang om haar werk te verpesten met het aanbrengen van een glacis: “Maar het is gewoon een kwestie van doen. Ik dacht dat glaceren altijd voorzichtig toegepast moest worden op je werk, maar na drie dagen workshop realiseerde ik me dat het totaal anders is. Glaceren kan ook gewoon leuk zijn! Het is oké om foutjes te maken en het opnieuw te proberen. Omdat olieverf zo’n vergevingsgezind medium is, is er niets om bang voor te zijn”. Ze had stillevens uit het tweede jaar meegebracht. “Ik heb wat transparante olieverf gemengd, snel drogend medium toegevoegd om het een glans  te geven en tegelijkertijd doorschijnend te maken. Ook heb ik een grisaille stilleven geschilderd met acryl en ben ik er op de academie verder mee gaan schilderen in olie met hulp van Keimpe.”

Jesamine Totañes

Noah was verrast over het effect van een losse glaceertoets. “Ik ben erachter gekomen dat ik dat leuk vind om te doen en ga er zeker verder mee experimenteren. Heel belangrijk vond ik hoe je problemen kunt oplossen in verschillende stadia van het proces van glaceren.”
Mirjam is ook anders tegen het glacis aan gaan kijken: “Tijdens de workshop, waar we dus aan veel verschillende schilderijen werkten in verschillende stadia, leerde ik glacis toe te passen op kleinere stukken van de compositie, dus niet over het geheel, om bijvoorbeeld een kleur op te krikken of om wat ‘losse onderdelen’ met elkaar te verbinden.” Voor Jesamine was dat ook een eyeopener: “Je hoeft het glacis niet op het het hele oppervlak aan te brengen, het is ook prima om het in sommige figuren die meer lagen en extra diepte nodig hebben te doen. Ik leer meer over kleuren en waarom we heel veel rood, groen, blauw, geel en meer in de verfwinkel hebben; iedere kleur heeft zijn doel!